Przewodnik po ZUS IMIR – co to jest i jak go wygenerować?

Od 1 stycznia 2025 roku pierwsza grupa podatników CIT jest  zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych w formacie cyfrowym oraz przesyłania ich do urzędu skarbowego za pomocą Jednolitego Pliku Kontrolnego. To zmiana, która wymaga przygotowania odpowiednich narzędzi i dostosowania procesów księgowych. W kolejnych latach obowiązek ten obejmie kolejne grupy podatników. Kto musi przesyłać JPK_CIT od 2025 roku? Obowiązek raportowania w formie elektronicznej dotyczy przede wszystkim: Podatkowych grup kapitałowych oraz podatników CIT z przychodami powyżej 50 mln euro w poprzednim roku podatkowym (od 2025 r.) Pozostałych podatników CIT i podatników PIT/PPE/PPL, którzy prowadzą ewidencję VAT (od 2026 r.) Zwolnieni z tego obowiązku są m.in. jednostki budżetowe, fundacje rodzinne, podatnicy z przychodami wyłącznie wolnymi od podatku oraz prowadzący uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów. ZOBACZ TAKŻE: Czy zakup roweru może być kosztem firmowym? JPK_CIT – jakie struktury obowiązują? Podatnicy CIT zobligowani są do przesyłania dwóch kluczowych plików: JPK_KR_PD – raportującego księgi rachunkowe w formacie XML, JPK_ST_KR – dotyczącego ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Jakie dane muszą się znaleźć w plikach JPK? Informacje jakie muszą być uwzględnione w raportach to: Numer identyfikacji podatkowej (NIP) kontrahenta, Numer faktury w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF), Szczegółowe oznaczenia kont księgowych zgodnie z oficjalnym słownikiem znaczników, Dane o środkach trwałych: sposób nabycia, numer dowodu przyjęcia, daty nabycia i wykreślenia, numer inwentarzowy, Informacje o różnicach między wynikiem finansowym a podstawą opodatkowania (m.in. przychody i koszty niepodlegające opodatkowaniu). Warto podkreślić, że część danych dot. środków trwałych nabytych przed 2025 rokiem może być jeszcze zwolniona z obowiązku raportowania w pierwszych latach obowiązywania nowych przepisów. Co zawiera struktura JPK_ST_KR? JPK_ST_KR to plik, który skupia się na ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (WNiP). Raportowanie obejmuje: Numer inwentarzowy, Daty nabycia, wytworzenia lub wykreślenia z ewidencji, Dane dotyczące amortyzacji (częstotliwość i wysokość odpisów), Rodzaj dowodu potwierdzającego nabycie lub wykreślenie. Od 2025 roku wprowadzono obowiązek uzupełniania nowych pól, takich jak sposób nabycia środka trwałego (np. faktura VAT, umowa sprzedaży, darowizna) oraz częstotliwość odpisów amortyzacyjnych. Sposób nabycia środka trwałego Zgodnie z nowym słownikiem, sposób nabycia należy oznaczyć literowo: F – faktura VAT S – umowa sprzedaży D – umowa darowizny N – wkład niepieniężny W – wytworzenie I – inne To pole jest obowiązkowe dla wszystkich środków trwałych przyjętych po 1 stycznia 2025. Częstotliwość odpisu amortyzacyjnego Wprowadzono również nowy słownik dotyczący częstotliwości amortyzacji: M – miesięczna K – kwartalna R – roczna J – jednorazowa S – sezonowa I – inna X – brak odpisu Brak prawidłowego uzupełnienia tych pól będzie skutkował niemożnością wygenerowania poprawnego pliku JPK_ST_KR. Czy Excel wystarczy do prowadzenia ewidencji i generowania JPK? Niestety, ręczne prowadzenie ewidencji środków trwałych w Excelu nie zapewnia zgodności z nowymi wymaganiami JPK. Struktura JPK to plik XML, który powinien być generowany automatycznie przez system księgowy. Ręczne przygotowanie takich plików to nie tylko duże ryzyko błędów, ale także strata czasu i dodatkowe koszty. ZOBACZ TAKŻE: Nowości w Księdze Przychodów i Rozchodów 2026: 15 kluczowych zmian w projekcie Ministra Finansów Co zrobić, by przygotować się na zmiany? Zweryfikuj system księgowy – upewnij się, czy obsługuje eksport JPK według nowych wymagań, Zamień Excel na dedykowane oprogramowanie – np. systemy ERP takie jak Symfonia, enova365 lub inne narzędzia z funkcją generowania JPK, Uzupełnij dane środków trwałych zgodnie z nowymi obowiązkami – pamiętaj o oznaczaniu sposobu nabycia i częstotliwości amortyzacji. Podsumowanie: Zmiany w raportowaniu ksiąg rachunkowych to nie tylko wymóg prawny, ale także szansa na automatyzację i usprawnienie pracy działu księgowości. Nie zostawiaj wdrożenia na ostatnią chwilę – inwestycja w nowoczesny system księgowy to gwarancja bezpieczeństwa, zgodności z przepisami i minimalizacji ryzyka błędów.