Funkcjonowanie w oparciu o zasady zrównoważonego rozwoju przestaje być działaniem wizerunkowym, a staje się koniecznością. Zdają sobie z tego sprawę globalne firmy z branży spożywczej, które wykorzystują nowe technologie, by już dziś działać na rzecz lepszego jutra nas wszystkich.
Ideę zrównoważonego rozwoju doskonale oddaje pierwsze zdanie raportu „Nasza wspólna przyszłość”, opublikowanego w 1987 roku przez Światową Komisję ds. Środowiska i Rozwoju. „Na obecnym poziomie cywilizacyjnym możliwy jest rozwój zrównoważony, to jest taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie”. Biorąc pod uwagę aspekty środowiskowe, ekonomiczne i społeczne, zrównoważony rozwój opłaca się nam wszystkim.
W branży spożywczej jest on często kojarzony z ekologicznym rolnictwem. W rzeczywistości dotyczy całego łańcucha dostaw żywności. Ograniczanie śladu węglowego i emisji gazów cieplarnianych, systematyczne zwiększanie ilości stosowanych opakowań pochodzących z recyklingu lub nadających się do recyklingu, korzystanie z energii pochodzącej z odnawialnych źródeł – to tylko niektóre z przykładów licznych inicjatyw z zakresu sustainability podejmowanych dziś przez firmy spożywcze.
Przetwórstwo żywności, czyli przekształcanie produktów rolnych w żywność jadalną, ma na celu wyżywienie świata, a tym samym może stać się główną siłą napędową inicjatyw zrównoważonego rozwoju.
Zmiana, która trwa
Proces zmiany postaw, choć żmudny i długotrwały, nie dotyczy tylko firm, lecz także konsumentów – również w naszym kraju. Polscy klienci coraz bardziej świadomie podchodzą do tego, co wkładają do przysłowiowego garnka. Jak wynika z niedawnego raportu „Zrównoważona żywność w Polsce” opracowanego przez Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP” i Accenture Research[1], 85% badanych Polaków deklaruje, że podczas zakupów spożywczych kieruje się wpływem poszczególnych produktów na zdrowie własne i bliskich im osób.
79% naszych rodaków chce kupować więcej produktów lepszej jakości, a 75% jest zainteresowanych kupnem wyrobów rolnictwa zrównoważonego. 83% spośród nich deklaruje, że mogłyby one stanowić przynajmniej połowę ich koszyka zakupowego.
Co więcej, 76% Polaków uważa, że producenci żywności powinni korzystać z surowców pochodzących z upraw rolnictwa zrównoważonego! Postawy te przekładają się na konkretne liczby. Jak wynika z szacunków Accenture Research, już w średnim terminie Polacy będą w stanie wydawać na produkty rolnictwa zrównoważonego i bazujące na nich przetwory niemal 65 mld złotych rocznie. Biorąc pod uwagę, że według wyliczeń firmy Nielsen na wszystkie zakupy spożywcze wydaliśmy w 2020 roku nieco ponad 142 mld złotych[1], zarówno rolnicy, jak i przemysł spożywczy mają o czym myśleć.
Realne wsparcie. Wyższa opłacalność
Podczas spotkań na których poruszam temat zrównoważonej produkcji żywności, zdarza mi się usłyszeć, że „wszystko pięknie, ale budżet musi się spinać tu i teraz, a nie za dziesięć czy trzydzieści lat”. W takiej sytuacji zawsze mówię mojemu rozmówcy, że są sposoby na to, aby zrównoważone rolnictwo i hodowla oraz wytwarzanie produktów z tak pozyskiwanych surowców mogły się opłacać.
Oszczędności nie należy szukać w jak najtańszych składnikach, pochodzących z masowej produkcji, bo to droga donikąd. Proponuję natomiast przyjrzeć się poszczególnym procesom, gdzie do dyspozycji producentów żywności pozostaje potężny oręż jakim są nowe technologie. Mam tu na myśli nie tylko innowacyjne maszyny czy roboty wspierające pracę ludzi, lecz przede wszystkim dostosowane do potrzeb branży spożywczej oprogramowanie klasy korporacyjnej.
Wykorzystując analityczne i elastyczne funkcje nowoczesnego oprogramowania w chmurze, firmy z sektora F&B będą w stanie usprawnić poszczególne procesy, np. kontrolę jakości surowców i tego czy pochodzą ze zrównoważonych upraw i hodowli. Dużo łatwiejsza będzie też identyfikacja obszarów, w których dochodzi do największych strat. Przykładowo – w procesie produkcji powstają przecież różne produkty uboczne i odpady, które należy odpowiednio zagospodarować.
Warto też dopracować technologię lub receptury, by zminimalizować ilość odpadów nie nadających się do dalszego wykorzystania. Takich elementów jest więcej. Identyfikacja i zarządzenie nimi pozwoli na zmianę profilu na model biznesowy zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju przy zachowaniu rentowności prowadzonego biznesu.
Inteligentne oprogramowanie wspiera zrównoważony rozwój
Obszary, w których producenci i przetwórcy żywności mogą wykorzystać oprogramowanie do działania zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, to między innymi:
łańcuchy dostaw – oprogramowanie SCM (Supply Chain Management) pomaga zapewnić terminowe dostawy składników, zarządzać datami przydatności do spożycia i identyfikowalnością produktów, zwiększać wydajność i dostępność oraz zapobiegać marnowaniu żywności w procesie przechowywania i przetwarzania.
Funkcjonalności branżowych systemów ERP zapewniają szybką identyfikowalność i graficzną prezentację informacji na temat produktów, z których powstała dana partia wyrobu i do kogo została sprzedana. Oferują również prosty dostęp do dokumentów źródłowych – magazynowych, zleceń produkcji czy wyników przeprowadzonych inspekcji laboratoryjnych.
wykorzystanie aktywów – oprogramowanie służące do zarządzania majątkiem przedsiębiorstwa pomaga w optymalnym wykorzystaniu zasobów firmy, w tym zwiększeniu sprawności sprzętu i długości jego eksploatacji, poprawie wydajności i bezpieczeństwa produktów.
System można zaprogramować by rozpoznawał nawet najdrobniejsze anomalie. Mogą one stanowić pierwszą oznakę, że konkretne zasoby nie funkcjonują poprawnie bądź wymagają serwisu. Do oceny powagi sytuacji wykorzystuje się tu coraz częściej rozwiązania sztucznej inteligencji, która podpowiada czy wystarczy wysłać technika, czy też raczej należy już zatrzymać linię produkcyjną.
cykl życia produktu – oprogramowanie PLM pomaga zapewnić zgodność z zasadami zrównoważonego rozwoju na każdym etapie pracy nad produktem – od pomysłu, przez stworzenie receptury i dobór składników, po opracowanie nowych, przyjaznych środowisku metod pakowania i przechowywania żywności. Przykładowo, wysokiej klasy system ERP pozwoli w prosty sposób zautomatyzować proces kontroli daty przydatności do spożycia.
Dzięki temu producent i jego partnerzy, dokładnie wiedzą czy i do kiedy mają do czynienia z towarem pełnowartościowym. W efekcie możliwe jest odpowiednio wczesne podjęcie kroków zapobiegających zmarnowaniu gotowej żywności z krótkim terminem przydatności do spożycia.
analityka i automatyka biznesowa – dzięki pozyskiwanym na poszczególnych etapach łańcucha żywieniowego danym, oprogramowanie ERP w chmurze umożliwia zaawansowaną analitykę biznesową. Organizacje zyskują informacje pozwalające im osiągnąć sukcesy biznesowe oraz w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Na przykład systematyczne gromadzenie, segregowanie i analizowanie przy wykorzystaniu inteligentnego oprogramowania danych z łańcucha żywnościowego dzieje się w dużej części automatycznie. Pozwala to śledzić procesy dziejące się w organizacji, na bieżąco kontrolować sytuację w danym zakładzie produkcyjnym, z wyprzedzeniem reagować na potencjalne zakłócenia, podnosić standardy i doskonalić procesy.
Oczywiście obszarów w branży spożywczej, gdzie nowe technologie wydatnie ułatwiają wdrożenie i stosowanie zasad zrównoważonego rozwoju jest znacznie więcej. Osoby zainteresowane tym tematem zachęcam do odwiedzenia strony internetowej firmy Infor oraz udziału w licznych webinariach i szkoleniach, które organizujemy. Zapraszam do kontaktu.
