Czym jest MES?

Sprawnie działająca i rozwijana firma produkcyjna opiera się na odpowiednich narzędziach do zarządzania jej pracą. Jednym z najlepszych rozwiązań w tej sytuacji jest dobrze wdrożony system MES (Manufacturing Execution System). Dowiedz się więcej o jego działaniu.

Co to jest MES System?

MES to narzędzie informatyczne, które pozwala przedsiębiorstwom produkcyjnym zbierać dane dotyczące produkcji i nimi zarządzać. Przetwarzanie danych odbywa się na trzech poziomach: produkcyjnym, operacyjnym i zarządczym. Pozwala to zebrać w jednym miejscu wszelkie wskaźniki pochodzące nsa przykład z maszyn i czujników. Ale też w odpowiedni sposób zinterpretować je na poziomie procedur. I wreszcie podjąć decyzje, w jaki sposób zmodyfikować system pracy, żeby osiągnąć znacznie lepsze rezultaty.

Kto może wykorzystywać systemy MES i w jakich obszarach?

Programy MES mogą funkcjonować w jednej z trzech form: manualnej, półautomatycznej oraz automatycznej. Każda z nich pozwala na mierzenie działań produkcyjnych w różnym stopniu. Na przykład:

  • manualny system MES wymaga od operatora samodzielnego wprowadzania danych (np. zmiana statusu maszyny, ręczne wprowadzanie zleceń i wytwarzanych produktów). Ma zastosowanie w firmach produkcyjnych, gdzie proces tworzenia gotowego wyrobu jest dłuższy. Albo nie ma fizycznej możliwości, żeby konkretne dane mogły zostać sczytane automatycznie. Na przykład proces spawania czy prace pod mikroskopem.
  • półautomatyczny MES to taki, gdzie program część zadań związanych z rejestracją danych bierze na siebie i ma wbudowane mechanizmy. Dzięki czemu działanie operatora ograniczone zostaje np. do doprecyzowania danych sczytanych z czujników. Na przykład może on uzupełnić automatyczną informację dotyczącą przestoju pracy maszyny o powód jej zatrzymania.
  • w pełni automatyczny system MES z kolei nie wymaga od operatora żadnej pracy. Samodzielnie zbiera wszelkie niezbędne dane i przeprowadza na nich podstawową logikę biznesową. Wiąże konkretne zdarzenia zarejestrowane w bazie z działaniami podejmowanymi w parku maszynowym.

MES a obszary firmy

Oprogramowanie MES posłuży w trzech obszarach firmy: zarządczym, operacyjnym oraz produkcyjnym. System ten zbiera niezbędne informacje, a poddane analizie będą podstawą do wydawania decyzji pozwalających optymalizować pracę całego działu.

Dobrze wdrożony MES System powinien działać:

  • Na poziomie produkcyjnym, gdzie jego zadaniem jest zbieranie wszelkich niezbędnych informacji. Czy to poprzez automatyzację, czy też dzięki operatorom wprowadzającym do systemu kolejne zlecenia, zmienne produkcyjne. Czy też zapisy o przestojach.
  • Na poziomie operacyjnym, gdzie informacje zebrane niżej trafiają do kierowników produkcji, brygadzistów czy też liderów linii. Ci są w stanie analizować je w szerszym spektrum, tj. w widoku wszystkich stanowisk i porównania ich wyników pracy. Na tym etapie mogą być już podejmowane decyzje związane z wydajnością pracy. Czyli przykładowo: możliwość przesunięcia części zleceń na inne stanowiska, gdy na jednym z nich zdarzyło się coś, co uniemożliwia prawidłowe wykonywanie działań.
  • Poziom zarządczy, na którym pracują dyrektorzy produkcji, szefowie operacyjni oraz zarząd. Ten szczebel także czerpie cenne informacje z MES. Programy pomagają analizować produkcyjne dane w dłuższych okresach, a wyciągane wnioski są podstawą do podejmowania długofalowych decyzji biznesowych.

Oprogramowanie MES – najważniejsze funkcje

Podstawowym elementem, w jaki wyposażone są systemy MES, to wszelkiego rodzaju rejestratory, które możemy podłączyć do maszyn i urządzeń na produkcji w celu zbierania danych dotyczących ich pracy. W systemach półautomatycznych i manualnych dodatkowo istnieje możliwość wprowadzania informacji z poziomu interfejsu użytkownika, dzięki czemu operatorzy mogą od razu nadawać pozyskiwanym informacjom odpowiedni kontekst, (którego nie jest w stanie wychwycić zwykła automatyzacja).

Wszystkie dane zebrane z kluczowych miejsc trafiają następnie do jednej bazy, gdzie są wstępnie obrabiane, a następnie przedstawiane w formie czytelnych graficznych dashboardów. Te wyglądają podobnie jak Panele BI w popularnych systemach ERP (mają formę tabeli lub wykresów), ułatwiając interpretację pozyskiwanych danych i możliwość wyciągania szybszych wniosków.

Do najważniejszych działań systemu MES zaliczamy przede wszystkim regularne mierzenie toku produkcji i przekazywanie wyników w czasie rzeczywistym wprost do osób decyzyjnych. Dane o efektywności pracy, awariach oraz innych problemach pojawiających się na produkcji mogą być więc na bieżąco monitorowane.

Kiedy zdecydować się na MES, a kiedy na ERP?

Powyższe informacje mogą zostawić Cię z takimi pytaniami, jak np. „czy takimi rzeczami jest w stanie zająć się również system ERP?” albo „po co inwestować dodatkowo w MES?”.

Odpowiedź na oba pytania jest jedna i prosta – MES i programy ERP to rozwiązania odpowiadające za różne zakresy działań. ERP to rozwiązanie wdrażane dla całej firmy i pozwalające zarządzać produkcją na wyższym (a jednocześnie bardziej ogólnym) poziomie, m.in. poprzez:

  • rozliczanie produkcji i wykorzystywanych w procesach materiałów,
  • generowanie dokumentów księgowych,
  • gromadzenie danych o spływających zleceniach.

System MES z kolei możemy traktować jako specjalistyczne narzędzie dedykowane pracy wyłącznie działów produkcyjnych. Jest ono w stanie organizować pracę tam, gdzie dla systemu ERP staje się to zbyt szczegółowe. Mamy tu na myśli m.in. kwestie:

  • planowania kolejności zleceń,
  • przewidywania czasu ich realizacji,
  • wizualizowania wydajności procesów produkcyjnych,
  • wyliczania wskaźników produkcyjnych (np. OEE),
  • informowania o postępie produkcji,
  • optymalizacji mocy produkcyjnej w celu osiągnięcia jak najwyższej wydajności.

W powyższych zadaniach to właśnie systemy MES są w stanie dostarczyć nam wszelkich niezbędnych danych.

MES dla produkcji

Jeśli więc prowadzisz firmę produkcyjną i zastanawiasz się, którego systemu potrzebujesz – odpowiedź jest bardzo prosta – obu.

Oprogramowanie MES oraz system ERP będą współpracować na poziomie wymiany kluczowych danych. Pomogą nie tylko w planowaniu produkcji czy zarządzaniu materiałami, ale również w optymalizowaniu procesów zwiększających efektywność firmy.

Wszystkie te informacje możesz regularnie weryfikować np. wykorzystując moduły Business Intelligence wchodzące w skład nowoczesnych systemów ERP. enova365 dysponuje zaawansowanymi rozwiązaniami pozwalającymi na zbieranie danych z różnych źródeł wewnętrznych, a następnie ich analizę i przedstawianie w formie wygodnych paneli BI. Dzięki temu na etapie operacyjnym i zarządczym jesteś w stanie zestawiać ze sobą nie tylko informacje znajdujące się w bazie ERP, ale również te przekazywane przez system MES.

W połączeniu z modułem Handel, gdzie jesteś w stanie prowadzić wszystkie operacje związane z realizacją zamówień od klientów, otrzymujesz informatyczny ekosystem pozwalający wznieść się Twojemu biznesowi na zupełnie nowy poziom rozwoju.

Jeśli interesują Cię rozwiązania dla nowoczesnych firm produkcyjnych, zapraszamy do sprawdzenia naszej oferty i umówienia się na darmową prezentację. W czasie jej trwania nasz specjalista pokaże Ci możliwości systemu ERP enova365 w kontekście działania i rozwoju firmy produkcyjnej.